Lüks anayasa

Hakkı Taş (2011) ‘Lüks Anayasa,’ Radikal 2, 11 Aralık. Link

Anayasalar gerçekten toplumsal bir sözleşmeyse, toplumlar fikirlerini sıklıkla değiştiriyor olmalılar. Tom Ginsburg ve Zachary Elchins’in başını çektiği “Karşılaştırmalı Anayasa Projesi”ne göre, dünyada her yıl silbaştan dört yeni anayasa yürürlüğe giriyor, 10-15 kadarında kısmi değişikliğe gidiliyor, yaklaşık 20 anayasa için de değişiklik teklifi meclislerde değerlendiriliyor. Yeni anayasa yazmak ne kadar sürer derseniz, oldukça farklı örnekleri sıralamak mümkün. Burma’nın 2008 anayasası 17 yılda nihai halini alırken, Japonya’da halen geçerli olan 1947 anayasasının temel metni II. Dünya Savaşı sonrası Amerikan işgal kuvvetleri güdümünde dokuz günde yazıldı. Bu geniş yelpazede anayasa yapım süreci ortalama 16 ay sürüyor, ama ülkelerin önemli bir kısmı 10 ayda yeni anayasasını çıkarmış oluyor. Burada önemli olan, sürecin çok kısa ya da çok uzun olduğu durumların sadece demokrasi dışı rejimlerde gerçekleşmiş olması. 

_{Illustration: ©The Indian Express}